Γιατί ο Πρόκλος εικονίζεται σαν άγιος;

Άφθονο υλικό πρόσφερε στους χριστιανούς το έργο «Στοιχείωσις θεολογική» του νεοπλατωνικού φιλοσόφου, θαυματουργού ασκητή και διευθυντή της Πλατωνικής Ακαδημίας Πρόκλου (412-485) που επιθυμούσε να γίνει «ιεροφάντης όλου του κόσμου». Ο Πρόκλος πίστευε ότι ο θεός είναι αυτόφωτο πυρ, αμετάβλητος, αυτάρκης, αγαθός και τέλειος. Οι ύμνοι που έγραψε  μοιάζουν πολύ με τους χριστιανικούς: «Ὕμνον οὖν τῷ θεῷ τοῦτον ἀναθῶμεν· καταλίπωμεν τὴν ῥέουσαν οὐσίαν· ἔλθωμεν ἐπὶ τὸν ἀληθῆ σκοπόν, τὴν εἰς αὐτὸν ἐξομοίωσιν· γνωρίσωμεν τὸν δεσπότην, ἀγαπήσωμεν τὸν Πατέρα· καλοῦντι πεισθῶμεν·…»  Περιφρονούσε το σώμα, όπως και οι χριστιανοί:  « Ῥίζα τῆς κακίας τὸ σῶμα, ὥσπερ τῆς ἀρετῆς ὁ νοῦς» (Eclogae de philosophia Chaldaica). Θεωρούσε τους αγγέλους αγαθοποιά πνεύματα. Πίστευε στην αθανασία της ψυχής και ότι οι δαίμονες εμποδίζουν τις ανάξιες ψυχές ν’ ανέβουν στον ουρανό. Πίστευε ακόμη  στη θαυματουργή δύναμη των εικόνων που πηγάζει από το πρωτότυπο. Η θεολογία του έχει τριαδικό σχήμα: α)Το Εν  ταυτίζεται με το Καλό. Είναι πρώτη αιτία όλων. Δημιούργησε την ύλη και κυβερνά το σύμπαν. Ο άνθρωπος συνδέεται μαζί του με τελετουργίες. Όλα ακολουθούν την αιώνια τάξη: «μονή στο Έν», «πρόοδος» (=εκπόρευση από αυτό) και «επιστροφή» σ’ αυτό. β) Ο Νους αποτελείται από νόες και γ) η Ψυχή από  ψυχές.  Γι αυτό ο Πρόκλος εικονίζεται σε χριστιανικούς ναούς σαν  άγιος ή προφήτης, αφού –χωρίς να είναι χριστιανός- η θεολογία του  ήταν πηγή έμπνευσης για τους χριστιανούς.