Ο επαναστάτης Ιησούς

Για τη ζωή του Ιησού έχουν γραφτεί πολλά σενάρια. Άλλα τον παρουσιάζουν ως μυθικό πρόσωπο, αντιγραφή από παλαιότερα θεϊκά πρότυπα (Μίθρα, Ώρο, Άδωνη κ.λπ.), άλλα τον θέλουν φιλόδοξο απατεώνα που εξυπηρετούσε προσωπικά συμφέροντα, άλλα όργανο του ιουδαϊκού ιερατείου για πνευματική υποδούλωση των εθνών, άλλα κοινωνικό αναμορφωτή και άλλα επαναστάτη ... Η ιστορία του ξεκινά από το τέλος της εποχής του Ηρώδη Α΄ (40 ως 4 π.Χ.), τον οποίο διόρισε βασιλιά της Ιουδαίας ο Ρωμαίος στρατηγός Αντώνιος. Οι γονείς της μητέρας του την είχαν αφιερώσει στο ναό των Ιεροσολύμων από την ηλικία των 3 ετών, σύμφωνα με ιουδαϊκό έθιμο που τηρούσαν όσοι γονείς δυσκολεύονταν ν' αποκτήσουν παιδί. Στα 15 της έμεινε έγκυος και απέδωσε την εγκυμοσύνη της σε επίσκεψη του θεού. Πιθανά κίνητρα: α)φοβήθηκε το λιθοβολισμό, β)καθοδηγήθηκε από τον υπαίτιο, που ανήκε στο ιερατείο, γ) κατά τη διάρκεια μυστικιστικής τελετής που περιλάμβανε σεξ της δόθηκαν παραισθησιογόνες ουσίες και πίστεψε ότι της συνέβη κάτι υπερφυσικό από το οποίο προέκυψε η εγκυμοσύνη.  Το ιερατείο με τη μεσολάβηση του συγγενή της αρχιερέα Ζαχαρία, πατέρα του Προδρόμου, φρόντισε να αποσιωπηθεί το θέμα και να μνηστευθεί τη Μαριάμ ο ευσεβής γερο-Ιωσήφ, μαραγκός και χήρος. Πιθανά κίνητρα του Ιωσήφ: α)οικονομικά, β)θρησκευτικά (πίστεψε στην διήγηση περί θείας εγκυμοσύνης), γ)ηθικά (ένιωθε αγάπη και συμπόνια για το κορίτσι που κινδύνευε να θανατωθεί). Ο άγγελος που υπαγόρευε στον Ιωσήφ τις αποφάσεις που έπρεπε να πάρει σχετικά με τη Μαριάμ και το γιο της, ήταν κάποιος από το ιερατείο που χειριζόταν μυστικά την υπόθεση. Η Μαριάμ γέννησε τον Ιησού στη Βηθλεέμ κατά τη διάρκεια απογραφής επί αυτοκράτορος Αυγούστου. Μετά, το ζεύγος κατέφυγε στην Αίγυπτο, για να περάσει κάποιο χρονικό διάστημα και να ξεχαστεί το γεγονός, αλλά και για να αποφύγουν την αιματηρή κατάπνιξη της επανάστασης του Ιούδα του Γαλιλαίου. Στην Αίγυπτο ο Ιησούς πήρε τα πρώτα του θρησκευτικά μαθήματα.  Την ιδέα της θεϊκής του προέλευσης την εμφύτευσε η μητέρα του διηγούμενη σ' αυτόν θαυμαστές ιστορίες με αγγέλους, άστρα, μάγους, δώρα κ.λπ. Έτσι ο Ιησούς πίστεψε πως ήταν γιος του θεού, προορισμένος να σώσει το λαό του. Ιδεολόγος και οραματιστής, αλλά φτωχός και χωρίς σωματική δύναμη, έδειξε ενδιαφέρον για την υποστήριξη των φτωχών και αδυνάτων. Μέσα του γινόταν  έντονη ψυχική πάλη κατά την οποία  συγκρούονταν οι εμμονές του με την κοινή λογική. Αισθανόταν ψυχικά απομονωμένος, ότι οι άλλοι δεν μπορούσαν να τον καταλάβουν και παρουσίαζε συμπτώματα μελαγχολίας και κατάθλιψης.  Η Μαριάμ φαίνεται ότι χήρεψε γρήγορα μετά την επιστροφή από την Αίγυπτο και αφιερώθηκε στη φροντίδα του γιού της. Γύρω στα 30 του ο Ιησούς είχε αποκτήσει τον τίτλο του ραβίνου, είχε προσχωρήσει στο θρησκευτικό κίνημα του Προδρόμου, διάλεξε ανάμεσα σε φτωχούς και αγράμματους τους πρώτους μαθητές του και πέρασε στην έρημο 40 μέρες νηστείας και παραισθήσεων. Ακολούθησε τριετής σειρά κηρυγμάτων και εξορκισμών. Αποσκοπούσε,  αφού πρώτα γίνει δημοφιλής, να προχωρήσει σε θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις, να καταργήσει το "οφθαλμόν αντί οφθαλμού", το λιθοβολισμό γυναικών για ηθικά παραπτώματα και την τυπολατρεία, να στρέψει την προσδοκία της σωτηρίας στην μεταθανάτια ζωή και να εξωραΐσει την ιδέα του θεού. Αν κατόρθωνε να πείσει τους συμπατριώτες του ότι σαν γιος του θεού έχει τέτοιο δικαίωμα, θα γινόταν δεύτερος Μωυσής. Όμως το  ιερατείο τον αντιμετώπισε ως αιρετικό και πέτυχε τη θανατική του καταδίκη. Τι απέγινε μετά τη σταύρωση; Οι μαθητές έκρυψαν το νεκρό; Ανένηψε με τη βοήθεια του Ιωσήφ και του Νικοδήμου; Ό,τι κι αν συνέβη, θεμελιωτής της χριστιανικής διδασκαλίας υπήρξε ο φαρισαίος  Παύλος, αφού ο ίδιος ο Ιησούς ούτε έγραψε ούτε υπαγόρευσε σε άλλον κάτι από τη διδασκαλία του. Με την πάροδο των χρόνων η χριστιανική φιλολογία εμπλουτίστηκε με αμφίβολης προέλευσης κείμενα, γραμμένα δήθεν από μαθητές του Ιησού. Το ξεκαθάρισμα ανέλαβαν Σύνοδοι  επισκόπων, όταν ο χριστιανισμός έγινε  κρατική θρησκεία (4ος αι. μ.Χ). Στα 4 κανονικά ευαγγέλια που ενέκριναν οι Σύνοδοι, οι πράξεις και τα λόγια του Ιησού αποκαλύπτουν ένα διαφορετικό χαρακτήρα από αυτόν που μας έχουν υποβάλει οι θεολόγοι. Τα λόγια: "Φωτιά ήρθα να βάλω στη γη..." (Λουκά ιβ΄49-50), "Μη νομίσετε ότι ήρθα να βάλω ειρήνη στη γη. Δεν ήρθα να βάλω ειρήνη, αλλά μάχαιρα..." (Ματθ. ι΄34-38), δεν είναι λόγια ειρηνοποιού, αλλά επαναστάτη. Σύμφωνα με ένα σενάριο ο Ιησούς ήταν γιος του Ιούδα του Γαλιλαίου ή Γαυλωνίτη, για τον οποίο μιλά ο νομοδιδάσκαλος Γαμαλιήλ στις Πράξεις των Αποστόλων (ε΄37). Αυτός ο Ιούδας ήταν απόγονος του Δαβίδ και νόμιμος διεκδικητής του θρόνου που οι Ρωμαίοι παραχώρησαν στον Ηρώδη. Γιος του επαναστάτη Εζεκία που ο Ηρώδης σταύρωσε (43 π.Χ.),  το 6 προ Χριστού ίδρυσε ανεξάρτητη «Εβραϊκή Πολιτεία» με έδρα την πόλη Σέπφωρη, δικό του νόμισμα και αρχιερέα τον Σαδδόκ (Ζαχαρία, πατέρα του Προδρόμου). Το 6 μετά Χριστόν επαναστάτησε κατά της Απογραφής. Τότε γεννήθηκε ο Ιησούς, σύμφωνα με τα ευαγγέλια, αλλά δεν υπήρχε  «επί γης ειρήνη» στην Ιουδαία. Η επανάσταση απέτυχε, ο Ιούδας σκοτώθηκε, 2000 άντρες σταυρώθηκαν και οι κάτοικοι της Σέπφωρης έγιναν δούλοι της Ρώμης. Η γυναίκα και ο γιος του Ιούδα κατέφυγαν στην Αίγυπτο, όπου έμειναν για ένα διάστημα. Έτσι δικαιολογείται η φυγή στην Αίγυπτο και η σφαγή των νηπίων. Εξηγείται ακόμη η βασιλική καταγωγή του Ιησού, η ηγετική του θέση και η αντιπαράθεσή του με τους φαρισαίους,  φίλους των Ρωμαίων κατακτητών. Καταλαβαίνουμε επίσης, γιατί χρησιμοποιούσε συνθηματική γλώσσα και ήταν μυστικοπαθής, ώστε να ομολογεί: «μιλώ με παραβολές, για να μη βλέπουν, να μην ακούν, ούτε να καταλαβαίνουν άλλοι εκτός από σας, τους μαθητές μου...». (Ματθ.13.1-23, Λουκ.8.4- 15, Μάρκ. 4.1-20). Στην ομάδα των μαθητών του υπήρχαν Ζηλωτές και Σικάριοι ("σικά" λεγόταν ένα γυριστό μαχαίρι με το οποίο εβραίοι επαναστάτες δολοφονούσαν πισώπλατα τους αντιπάλους τους. Από αυτό προέρχεται η επωνυμία Ισκαριώτης, με αναγραμματισμό). Οι μαθητές οπλοφορούσαν (Ματθ. κστ΄51, Μαρκ. ιδ΄47, Λουκά κβ΄49-50, Ιωάν. ιη΄10) και ο Πέτρος έκοψε το αυτί του δούλου του αρχιερέα. Ο Ιησούς τους παρότρυνε: "όποιος δεν έχει, ας πουλήσει το ιμάτιό του και ας αγοράσει μαχαίρι" (Λουκά κβ΄36). Οι υποσχέσεις που έδινε αρμόζουν σε κοσμικό ηγέτη. Έταζε εκατονταπλάσια αμοιβή "εν τω καιρώ τούτω" (Μαρκ. ι΄28-31), στην επίγεια ζωή, σ' αυτούς που για χάρη του θα εγκαταλείψουν οικογένεια και περιουσίες. Υποσχόταν και αξιώματα (Ματθ.ιθ΄28: "καθίσεσθε επί δώδεκα θρόνους κρίνοντες τας δώδεκα φυλάς του Ισραήλ". Βασιζόταν στη δύναμη του όχλου, για να προστατεύεται από τους αντιπάλους του, που "εφοβούντο τον λαόν..." (Μαρκ. ια΄32). Προσάρμοζε χωρία της Βίβλου σε δικές του ενέργειες και τα εμφάνιζε ως προφητείες που επιβεβαίωναν την αποστολή του. Γι αυτό φρόντισε η είσοδός του στην Ιερουσαλήμ να γίνει όπως περιέγραψαν ο Ησαΐας και ο Ζαχαρίας την είσοδο του μεσσία, πάνω σε γαϊδούρι και πουλάρι (Ματθ. κα΄1-7). Η επιδρομή στο Ναό, το διώξιμο των εμπόρων, που πουλούσαν ζώα για τις θυσίες και προσφορές για το ναό, το αναποδογύρισμα των πάγκων με τα νομίσματα που αντάλλαζαν οι ξένοι προσκυνητές και το πλιάτσικο που επακολούθησε, δυσαρέστησε το λαό του. Χωρίς τη βοήθεια ένοπλων ανδρών δε θα μπορούσε  ο Ιησούς να βιαιοπραγήσει. Ανέλαβε λοιπόν δράση η ρωμαϊκή περίπολος. Η ομάδα του Ιησού κατέφυγε στο Όρος των Ελαιών (ορμητήριο επαναστατών κατά τον Ιώσηπο, Ιουδαϊκοί Πόλεμοι ΙΙ 261-262). Εκεί μια "Σπείρα" 600 στρατιωτών συνέλαβε τον επαναστάτη ... Η σταύρωση ήταν ρωμαϊκή ποινή για επαναστάτες. Για παραβάσεις του ιουδαϊκού Νόμου ίσχυε ο λιθοβολισμός. Η εναντίον του κατηγορία που αναφέρεται στα ευαγγέλια, ότι ονόμαζε τον εαυτό του γιο του θεού, είναι άστοχη, γιατί αυτό  δεν απαγορευόταν  («Κύριος είπε προς με, υιός μου ει σύ», 2^ος Ψαλμ., «ενισχυσάτωσαν αυτώ πάντες υιοί θεού, ότι το αίμα των υιών αυτού εκδικείται», ωδή Μωυσή, Δευτερ. Λβ΄1, «πάτερ και δέσποτα ζωής μου», Σοφ. Σειράχ, κγ΄1).   Κι άλλες πληροφορίες των ευαγγελίων είναι λανθασμένες, π.χ. το Σανχεντρίν (ιουδαϊκό συνέδριο) δεν συνεδρίαζε κατά τη νύκτα ούτε στις γιορτές. Δεν υπήρχαν ταυτόχρονα 2 αρχιερείς (Ιώσηπου, Ιουδ. Αρχαιολ., 18, 26-34). Δεν μαρτυρείται έθιμο να απελευθερώνεται θανατοποινίτης κατά το Πάσχα και μάλιστα αρχιληστής. Όσον αφορά την προδοσία του Ιούδα, αυτός σύμφωνα με τους ευαγγελιστές, εκπλήρωσε το σχέδιο του Ιησού (Πράξ.Α16-17: «έλαχε τον κλήρον της διακονίας ταύτης», που τον παρότρυνε στην προδοσία λέγοντας, «ό,τι είναι να κάνεις, κάνε το γρήγορα» (Ιωάν. ιγ΄27). Το περίεργο είναι πως δεν τον συγχώρεσε αυτός που  δίδασκε να συγχωρούμε 77 φορές το φταίχτη και στην παραβολή του καλού ποιμένα εγκατέλειψε τα 99 πρόβατα για να σώσει το ένα. Στην περίπτωση του Ιούδα έδωσε μεγαλύτερη αξία στην εκπλήρωση της προφητείας («ίνα η γραφή πληρωθή») παρά στη σωτηρία μιας ψυχής. Σύμφωνα με το ευαγγέλιο ο Ιούδας κρεμάστηκε (Ματθ. κζ΄5). Σύμφωνα με τις Πράξεις των Αποστόλων, έπεσε, σκίστηκε η κοιλιά του και πέθανε (Πράξ., α΄18)! Κατά την πορεία προς το Γολγοθά ζηλωτές με το Σίμωνα Κυρηναίο επιχείρησαν να ελευθερώσουν τον Ιησού. Τα απόκρυφα κείμενα του Ναγκ Χαμαντί (Μεγάλος Σηθ, 2ος λόγος) γράφουν ότι ο Ιησούς δεν σταυρώθηκε («άλλος σήκωσε το σταυρό, τον λέγαν Σίμωνα. Σε άλλον έβαλαν το στεφάνι με τα αγκάθια»). Αυτό δέχονται οι μουσουλμάνοι, που θεωρούν τον Ιησού προφήτη. Πιθανόν δραπέτευσε στη Δαμασκό, οι αρχιερείς έστειλαν τον Σαούλ να τον συλλάβει κι ο Ιησούς τον προσηλύτισε. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ο σπόγγος με το όξος που γεύτηκε ο Ιησούς είχε ουσία που του προκάλεσε νεκροφάνεια και οι Ζηλωτές με αντίδοτο τον ανέστησαν.  Είναι πιθανό να επινόησε  την ανάσταση  ο Παύλος, που είπε:  «αν  από το δικό μου ψέμα γνωριστεί η αλήθεια του θεού, γιατί κρίνομαι ακόμη αμαρτωλός;»(Ρωμ. Γ΄5). Ο θάνατος του Ιησού εξυπηρέτησε την άρχουσα τάξη, στην οποία, όσο ζούσε, είχε αντιταχθεί.