Θρησκευτικές τελετές και αντικείμενα με μαγική δύναμη

Τα ιερατεία θέσπισαν τελετές σε ημερομηνίες που συμπίπτουν με τις φάσεις του ήλιου και της σελήνης, τα ηλιοστάσια, τις ισημερίες, την αλλαγή των εποχών, τις πρωτοχρονιές, τις πρωτομηνιές και σημαντικά γεγονότα, όπως γεννήσεις, ονοματοδοσίες, ενηλικιώσεις, γιορτές θεών, προγόνων, ηρώων, ευεργετών κλπ.. Αρκετά στοιχεία των αρχαίων τελετών (θυσίες, αγιασμοί, καθαρμοί με νερό, επάλειψη με λάδι και μύρο, εξορκισμός των κακών πνευμάτων, λιτανείες σε περιπτώσεις ανομβρίας ή επιδημιών, αναπαραστάσεις θείων παθών κ.α) έχουν επιβιώσει και  προσαρμοστεί σε νέες συνθήκες, π.χ. η θυσία ανθρώπου και η μετάληψη σώματος και αίματος έγινε συμβολική. Έπρεπε να προσφέρεις κάτι εκλεκτό στους θεούς για να εκπληρώσουν μια επιθυμία σου και ως το εκλεκτότερο ον στη γη θεωρήθηκε ο άνθρωπος, γι αυτό  επιχείρησαν να καλοπιάσουν τους θεούς με ανθρωποθυσίες, που αντικαταστάθηκαν τελικά με θυσίες ζώων ή συμβολικές τελετές, όπως το μαστίγωμα των νέων μέχρι να ματώσουν, τελετή που γινόταν στο ναό της Ορθίας Αρτέμιδος στη Σπάρτη.. Οι Αιγύπτιοι του Παλαιού Βασιλείου τελούσαν αρχικά ανθρωποθυσίες, κυρίως κατά τα μυστήρια, όπου γινόταν αναπαράσταση του θανάτου, του διαμελισμού και της ανάστασης του Όσιρη. Στο θεό- ταύρο Άπι έκαναν θυσίες εκατοντάδων ταύρων. Κατόπιν, για να εξιλεωθούν, αυτομαστιγώνονταν. Το έθιμο της περιτομής, που σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες πρώτοι εφάρμοσαν οι Αιγύπτιοι, ήταν μια τελετουργική θυσία μέρους της ανδρικής δύναμης στο θεό. Οι θρησκευτικές τελετές έχουν έντονο το μαγικό στοιχείο:  ξόρκια, επικλήσεις, μυστηριακές πράξεις, λαμπάδες, θυμιάματα,  ύμνους, μουσική, επωδούς, εκστατικούς χορούς, περιφορά ιερών αντικειμένων, ιερούς λόγους και ό,τι άλλο ασκεί υπνωτιστική επίδραση στα άτομα που συμμετέχουν. Οι τελετές αρχικά, καθαρτήριες,  ικετήριες και ευχαριστήριες, είχαν πρωτόγονη αγριότητα. Στην Αρχαία Ελλάδα κατά τις οργιαστικές τελετές προς τιμήν του Διονύσου οι Μαινάδες κατακρεουργούσαν ζώα, ακόμη και ανθρώπους. Οι Δρυίδες έπνιγαν τα θύματα της θυσίας τους ή τα έκαιγαν ζωντανά κατά τις ισημερίες, τα ηλιοστάσια και τις φάσεις της σελήνης. Ωστόσο ένα δικό τους τελετουργικό γονιμότητας επιζεί στις Χριστουγεννιάτικες γιορτές: Την 6^η μέρα της νέας σελήνης ένας δρυίδης έκοβε με χρυσό δρεπάνι γκυ από βελανιδιά.  Το χριστουγεννιάτικο έθιμο υποχρεώνει τα ζευγάρια να φιλιούνται, περνώντας κάτω από γκυ. Οι πιστοί του Βάαλ, του Μολόχ και της Αστάρτης στη Μέση  Ανατολή έκαιγαν βρέφη στα είδωλά τους.  Οι αρχαίοι Γερμανοί έπνιγαν σε βάλτους σκλάβους, θυσία στη Γη. Οι Αζτέκοι  ξερίζωναν τις καρδιές των θυμάτων και διακοσμούσαν τους ναούς τους με κρανία. Οι Ινδοί θυσίαζαν άντρες, ιδίως ξένους, στην Κάλι, θεά του θανάτου. Πρωτόγονες φυλές της Αφρικής, της Αμερικής κ.α. ηπείρων έκαναν φρικτές ανθρωποθυσίες. Οι Αφρικανικές φυλές κάνουν τελετές διαβατήριες, για τις σημαντικότερες φάσεις της ζωής: γέννηση, εφηβεία, γάμο, θάνατο. Στη διάρκειά τους γίνονται αναπαραστάσεις μύθων, χοροί, θυσίες ανθρώπων ή ζώων και προσφορές.  Η Σαντερία, θρησκεία των νέγρων σκλάβων της Αμερικής, κράμα καθολικισμού και αφρικανικής μαγείας, περιλαμβάνει επικλήσεις πνευμάτων (ορίσα) με μουσική, τύμπανα, χορούς, αναπαραστάσεις, θυσίες ζώων και προσφορές τροφών στα πνεύματα. Στην Καραϊβική, στις τελετές Βουντού για τα λόα  (πνεύματα με ονόματα αγίων)  ασκείται μαύρη μαγεία με κούκλες -υποκατάστατα ανθρώπων. Οι Μουσουλμάνοι τηρούν την περιτομή,  κάνουν 5 ημερήσιες προσευχές  και πηγαίνουν για προσκύνημα στη Μέκκα. Εκεί περιφέρονται 7 φορές γύρω από το ιερό Κάαμπα που θεωρείται κτίσμα του Αβραάμ και προσκυνούν μια μαύρη πέτρα μετεωρίτη. Τη 10^η μέρα,  Κουρμπάν Μπαϊράμ, σφάζουν αρνιά, ανάμνηση της θυσίας του Αβραάμ, που θυσίασε το γιο του στο θεό. Η παρουσία ιμάμη σε τελετές γέννησης, γάμου ή κηδείας είναι προαιρετική. Το πέρασμα του Ιουδαϊσμού από τις ανθρωποθυσίες, όπως η θυσία της κόρης του Ιεφθάε, σε θυσίες ζώων δηλώνει ο μύθος της θυσίας του Αβραάμ, κατά την οποία ο Θεός αντικατέστησε τον Ισαάκ με κριάρι και θέσπισε τη συμβολική θυσία της περιτομής. Στο Ναό του Σολομώντα, μέχρι την τελική καταστροφή του, θυσιάζονταν αδιάκοπα ταύροι, δαμάλες, μοσχάρια, τράγοι, αρνιά, κατσίκια και τρυγόνια. Άλλα προσφέρονταν ως ολοκαύτωμα και άλλα μαγειρεύονταν και καταναλώνονταν από τους ιερείς και τους υπηρέτες του Ναού. Με το αίμα των θυμάτων και τις στάχτες των ολοκαυτωμάτων οι αρχιερείς ράντιζαν τα σκεύη του Ναού και τους πιστούς για εξιλασμό αμαρτιών, όπως αναφέρει η «Προς Εβραίους επιστολή». Οι Σαμάνοι πίστευαν ότι κατά τη μύησή τους  ένα αρπακτικό πουλί τους μετέφερε στον Κάτω Κόσμο, τους κομμάτιαζε, μοίραζε στα πνεύματα το σώμα τους, εκείνα τους ανταπέδιδαν μαγικές δυνάμεις και τελικά ανασταίνονταν. Στις νυκτερινές τελετές τους χρησιμοποιούσαν θυμιάματα και παραισθησιογόνα φυτά, μουσική κρουστών οργάνων και επικλήσεις. Οι Γουίκα, φυσιολάτρες νεοπαγανιστές, προσφέρουν σαν θυσία σταγόνες από το αίμα τους. Οι Μιθραϊστές στα μυστήριά τους θυσίαζαν ταύρο και μεταλάμβαναν από το σώμα και το αίμα του. Οι Χριστιανοί  θυσιάζουν στο θεό τους τον υιό του, που ονομάζεται αμνός του θεού και μόσχος άμωμος. Πιστεύουν ότι κατά την τέλεση του μυστηρίου το ψωμί και το κρασί μεταβάλλονται σε αληθινό σώμα και αίμα θεού, που μεταλαμβάνοντάς το ενώνονται με τον θεό. Συμβολικές θυσίες και τελετές με προσφορές προς τους θεούς γίνονται στην Ιαπωνία  κατά την εαρινή και φθινοπωρινή ισημερία, την πρωτοχρονιά και  σε άλλες καθιερωμένες γιορτές. Οι προσκυνητές, όταν περνούν την πύλη  ιερού πλένουν χέρια και στόμα, ανάβουν θυμίαμα,  κτυπούν την καμπάνα και αφήνουν στο ναό προσφορές από ρύζι και γλυκά. Για να ξορκίσουν τα κακά πνεύματα κρεμούν κορδέλλες στο γκόχεϊ (ζαχαροκάλαμο) του ναού.  Οι Ινδουιστές  προσφέρουν καρπούς, λουλούδια και γάλα σε βωμούς και είδωλα. Στις δημόσιες λατρείες ανάβουν ιερές φωτιές, οι βραχμάνοι κάνουν εξορκισμούς και γίνονται χοροί και θρησκευτικά δρώμενα. Οι ιερείς λούζουν το άγαλμα της θεότητας που τιμάται, το αλείφουν με βούτυρο, το ταΐζουν και μοιράζουν στο λαό μέρος από τις προσφορές. 

  Οι θρησκείες χρησιμοποιούν μαγικά αντικείμενα ως διαύλους επικοινωνίας με τα πνεύματα. Οι Σαμάνοι  φτερά, τύμπανα, στολή πουλιού, ψυχοτρόπες ουσίες, καπνό… Οι Δρυίδες κρυστάλλινη σφαίρα («αυγό του ερπετού»). Οι Αζτέκοι του Μεξικού (13^ος αι.) την «Πέτρα του ΄Ηλιου» ("Ημερολόγιο των Αζτέκων"). Οι Ιουδαίοι αρχιερείς μάντευαν το θείο θέλημα  παρατηρώντας το εφούδ, έναν πολύτιμο λίθο, ραμμένο σε τετράγωνο ύφασμα, που κρεμούσαν στο στήθος και που άλλαζε χρώμα ανάλογα με τις διαθέσεις του θεού. Χρησιμοποιούσαν και σάλπιγγα από κέρατο κριού για να σαλπίζουν κατά τις τελετές. Μέσα στο Ναό που σύμφωνα με τη "Διαθήκη του Σολομώντα" τον  έκτισαν δαίμονες, υπήρχαν πολλά μαγικά αντικείμενα, όπως η Κιβωτός της Διαθήκης, που σκότωνε ακαριαία όποιον την άγγιζε και είχε πάνω της Χερουβίμ, που φρουρούσαν κειμήλια όπως τη στάμνα με το μάνα και το μαγικό ραβδί του Ααρών. Οι Αιγύπτιοι μάγοι χρησιμοποιούσαν θεραπευτικά αγαλματάκια, σκαραβαίους, φυλακτά, περίαπτα, στήλες του Ώρου, πολύτιμους λίθους, μαγικούς αριθμούς, κόμβους, κέρινα ομοιώματα, φίλτρα κ.λπ.. Η μαγεία της Αιγύπτου και της Βαβυλώνας είναι  πηγή του ιερού βιβλίου της Καμπάλα, Ζοχάρ (Βίβλος Λαμπρότητας, 2^ος μ.Χ αι.) Οι Νεοπαγανιστές Ναζί, που λάτρευαν το Νορβηγικό θεό Βόντεν, χρησιμοποιούσαν τους ρούνους (αρχαία ισλανδικά) για να επικοινωνήσουν με το Πνεύμα της αρείας φυλής.  Στα ιερά σκεύη των Χριστιανικών μυστηρίων αποδίδεται μαγική δύναμη, που εκπληρώνει τα αιτήματα των πιστών για ίαση και ευόδωση στόχων·  π.χ. η αγία λόγχη με την οποία ο ιερέας ετοιμάζει τη θεία κοινωνία, χρησιμεύει  για ξεμάτιασμα. Ο σταυρός αγιάζει το νερό  και το λάδι του  ευχελαίου για θεραπείες και εξορκισμούς. Το δισκοπότηρο αποκτά υπερφυσικές δυνάμεις χάρη στο θείο σώμα και αίμα … Παρ’ όλο που οι θρησκείες βασίζονται στη μαγεία, καταδικάζουν την εξάσκησή της έξω από τα δικά τους πλαίσια.