Επισημάνσεις στις επιστολές του Παύλου – Παύλος και Σενέκας.

Το «ευαγγέλιο» του Παύλου, προϊόν οραμάτων και θείων αποκαλύψεων, δεν κάνει λόγο για το Βαπτιστή Ιωάννη ούτε δίνει σημασία στο βάπτισμα («ου γαρ απέστειλέ με ο Χριστός βαπτίζειν», Α΄Κορ, α΄14-17).

Δεν μιλά για την άσπορη σύλληψη και γέννηση του Ιησού από παρθένα, αλλά για την καταγωγή του «εκ σπέρματος Δαβίδ» (Ρωμ.,α΄3).

Δεν αναφέρει τον Ιούδα και την προδοσία του. Γράφει ότι ο Ιησούς  εμφανίστηκε μετά την ανάσταση και στους 12 μαθητές (Α΄Κορ., ιε΄5-8), ενώ θα έπρεπε να είναι 11, αφού ο Ιούδας είχε κρεμαστεί και δεν είχε αντικατασταθεί ακόμα.

Υποστηρίζει ότι ο Χριστός είναι ο πρώτος που αναστήθηκε, ενώ έχουν προηγηθεί πολλές νεκραναστάσεις με αποκορύφωμα αυτήν που διηγείται το κατά Ματθαίον ευαγγέλιο (κζ΄52-53): «τα μνημεία ανεώχθησαν και πολλά σώματα των κεκοιμημένων αγίων ηγέρθη…»)

Θεωρεί το μωσαϊκό νόμο ως αιτία της αμαρτίας («χωρίς γαρ νόμου αμαρτία νεκρά», Ρωμ. ζ΄8), ενώ το κακό υπάρχει πριν ακόμη θεσπιστούν νόμοι για να το περιορίσουν.

Λέει ότι ο Χριστός ήταν «εν ομοιώματι σαρκός» (ον που έμοιαζε με άνθρωπο), «άνθρωπος εξ ουρανού» και «πνεύμα ζωοποιούν» αντίθετα με  τον χωματένιο (χοϊκό) Αδάμ, τον 1^ο άνθρωπο (Α΄Κορ.,ιε΄45-46). Αυτό δημιουργεί προβλήματα στο δόγμα της ενανθρώπησης.

Χρησιμοποιεί το μύθο του προπατορικού αμαρτήματος, που απουσιάζει από τα Ευαγγέλια, για να δικαιολογήσει την ανάγκη σωτηρίας των ανθρώπων, το ρόλο της εκκλησίας και την υποβάθμιση της γυναίκας.

Θέλει να γίνεται η προσευχή φανερά («βούλομαι ουν προσεύχεσθαι τους άνδρας εν παντί τόπω»,Α΄Τιμ. β΄ 8) και επιδεικτικά: «επαίροντας οσίους χείρας» (με υψωμένα χέρια), ενώ ο Χριστός συμβουλεύει να γίνεται κρυφά και χωρίς επίδειξη: («είσελθε εις το ταμιείον σου και κλείσας την θύραν σου πρόσευξαι τω πατρί σου τω εν τω κρυπτώ…», Ματθ. στ΄5-8).

Συμφωνεί με τα ευαγγέλια ότι το τέλος του κόσμου και η Δευτέρα Παρουσία θα συμβεί από στιγμή σε στιγμή: (Α΄Θεσσαλ., δ΄15-17 και Α΄Κορ., δ΄ 15), γι αυτό συνιστά, όπως και ο Χριστός, αποφυγή των βιοτικών φροντίδων: «Ο καιρός είναι σύντομος από δω και στο εξής, έτσι ώστε και αυτοί που έχουν γυναίκες θα είναι σαν να μην έχουν και όσοι κλαίνε σαν να μην κλαίνε και όσοι χαίρονται σαν να μη χαίρονται και αυτοί που αγοράζουν σαν να μην αποκτούν (...) γιατί παρέρχεται το σχήμα του κόσμου τούτου. Και θέλω να είστε αμέριμνοι», (Α΄Κορ., ζ΄29-32).

Για την κόλαση και την τιμωρία των αμαρτωλών, υπαινίσσεται ότι δεν θα διαρκέσει αιώνια -όπως λένε τα ευαγγέλια- και εισάγει τη θεωρία της αποκατάστασης των πάντων («όταν όλα θα υποταχθούν στον υιό, τότε και ο υιός θα υποταχθεί σ’ αυτόν που του υπέταξε τα πάντα, για να είναι ο θεός τα πάντα εν πάσιν» Α΄ Κορινθ., ιε΄28). Κι αφού ο θεός θα είναι τα πάντα και παντού, το κακό θα εξαφανιστεί.

              ****

Παύλος και Σενέκας

Οι χριστιανοί συνήθιζαν να γράφουν ψευδεπίγραφα κείμενα χρησιμοποιώντας διάσημα ονόματα. Επινόησαν λοιπόν τον 4^ο αιώνα 14 ψευδεπίγραφες επιστολές, 6 του Παύλου και 8 του Σενέκα (Acta Apostolum Apocrypha), για να υποστηρίξουν ότι ο ισπανικής καταγωγής στωικός φιλόσοφος ήταν κρυφός χριστιανός. Αυτό το έκαναν επειδή ο Σενέκας (4 π.Χ.–65 μ.Χ.),  δάσκαλος του Νέρωνα, διάνθιζε τα κείμενά του με ηθικές συμβουλές, όπως: *Αρκεί η αρετή για να ζήσει κανείς ευτυχισμένα.*Δεν είναι κανείς φτωχός όταν έχει λίγα, αλλά όταν επιθυμεί περισσότερα.*Ο άνθρωπος είναι ιερός για τον άνθρωπο. *Υποχρέωση των ισχυρών είναι να βοηθούν τους κοινωνικά αδύναμους… κ.α. Επιπλέον για το θάνατό του ευθύνεται ο μισητός στους Χριστιανούς Νέρων, που τον κατηγόρησε για συνωμοσία και τον διέταξε ν’ αυτοκτονήσει κόβοντας τις φλέβες του. Ο Ιερώνυμος αναφέρει πρώτος την πλαστή αλληλογραφία Παύλου-Σενέκα, το 392. Ενδεικτικό της απάτης είναι ότι η 12^η επιστολή, γραμμένη δήθεν στις 28 Μαρτίου του 64, αναφέρει τους διωγμούς των χριστιανών εξαιτίας της πυρκαγιάς που ξέσπασε στη Ρώμη 4 μήνες μετά (στις 18 Ιουλίου).

****