Ελισσαίος

 Ο προφήτης Ηλίας είχε πιστό μαθητή τον Ελισαίο και τον προόριζε για διάδοχό του. Πριν αναληφθεί, τον οδήγησε στον Ιορδάνη. Κτύπησε με τη μηλωτή του τα νερά κι αυτά σχημάτισαν διάδρομο. Μαθητής και δάσκαλος πέρασαν απέναντι, στην έρημο. Ο Ηλίας του είπε: -Ζήτα μου ότι θες!  Ο Ελισαίος ζήτησε διπλάσια μαγική δύναμη από το δάσκαλό του κι εκείνος του είπε: -Θα έχεις, αν με δεις να ανεβαίνω στον ουρανό. Κι ενώ περπατούσαν ένα  άρμα από φωτιά με πύρινα άλογα πέρασε ανάμεσά τους κι ο Ηλίας έγινε άφαντος μέσα στον ανεμοστρόβιλο.  Ο Ελισαίος πήρε τη μηλωτή που έπεσε κάτω, χώρισε τα νερά του Ιορδάνη και πέρασε απέναντι. (Δ΄ Βασιλειών β΄ 8-13) Κατευθύνθηκε στην Ιεριχώ,  όπου του παραπονέθηκαν ότι τα νερά βλάπτουν τα σπαρτά.  Έβαλε αλάτι σε μια καινούρια στάμνα, το έριξε στην πηγή των νερών και είπε: -Ο Κύριος θεράπευσε τα νερά! (Δ΄Βασιλ. β΄ 19-22). Κατόπιν ξεκίνησε να πάει στη Βαιθήλ. Στο δρόμο κάποια παιδιά του φώναζαν «ανέβαινε, καραφλέ, ανέβαινε!». Γύρισε και τα καταράστηκε στο όνομα του θεού και βγήκαν δυο αρκούδες από το δάσος και κατασπάραξαν 42 παιδιά! (Δ΄Βασιλ. β΄ 23-24)... Σε μια εκστρατεία κατά της Μωάβ ο στρατός των Εβραίων υπέφερε από δίψα. Ο Ελισαίος έβαλε κάποιον οργανοπαίκτη να παίξει μουσική (αρχικά οι προφήτες ήταν πλανόδιοι μουσικοί και τραγουδιστές και χρησιμοποιούσαν τη μουσική για να μαντεύουν). Η μουσική τον έριξε σε έκσταση και φώναξε: -Ο θεός λέει, ανοίξτε λάκκους στον ξεροπόταμο και θα γεμίσει νερό και θα σας παραδώσει την Μωάβ και θα καταστρέψετε τις πόλεις της και κάθε καρποφόρο δέντρο. Θα φράξετε τις πηγές και θα γεμίσετε πέτρες τις εύφορες περιοχές. [Είναι θλιβερό να διατάζει ο θεός περιβαλλοντικές καταστροφές].[Οι Μωαβίτες το πρωί είδαν τα νερά κόκκινα, νόμισαν ότι οι εχθροί τους αλληλοσφάχτηκαν, όρμησαν για λάφυρα κι έπαθαν πανωλεθρία. Ο βασιλιάς τους, στην απελπισία του, θυσίασε τον πρωτότοκο γιο και διάδοχό του πάνω στα τείχη. Οι Ισραηλίτες βλέποντας αυτό ταράχτηκαν και αποχώρησαν (Δ΄ Βασιλ., γ΄4-27)! ... Η χήρα ενός προφήτη κλάφτηκε στον Ελισαίο ότι ο δανειστής του άντρα της θα πάρει δούλους τα δυο παιδιά της, γιατί δεν μπορούσε να πληρώσει τα χρέη. Ο Ελισαίος την έστειλε να ζητήσει από τους γείτονες άδεια δοχεία  και να τα γεμίσει με το λάδι που της απέμεινε. Η χήρα εφάρμοσε τις οδηγίες του και το λίγο λάδι αποδείχθηκε αρκετό για να γεμίσουν  τα δοχεία, να τα πουλήσει και να ξεχρωστήσει και -όπως συνέβη με τους άρτους και τα ψάρια που ευλόγησε ο Χριστός- της έμεινε και περίσσευμα (Δ΄Βασιλ., δ΄1-7).  Το ίδιο είχε κάνει κι ο Ηλίας σε μια χήρα που τον φιλοξένησε, ευλογώντας το αλεύρι και το λάδι της (Βασιλ. Γ΄,ΙΖ΄16). Στη Μυθολογία αντίστοιχο θέμα είναι το κέρας της Αμαλθείας από το οποίο έβγαιναν κάθε λογής αγαθά.  Στη Βίβλο αφθονούν τα θαύματα τεκνοποίησης στείρων γυναικών. Μια πλούσια άτεκνη με γέρο άντρα φιλοξενούσε τον Ελισαίο κάθε φορά που πήγαινε στην πόλη Σωμάν. Σε αντάλλαγμα της υποσχέθηκε ότι θα αποκτήσει παιδί, όπως κι έγινε, όμως το παιδί ξαφνικά πέθανε. Εκείνη το έβαλε στο κρεββάτι του Ελισαίου και  με το γαϊδούρι της πήγε στο Κάρμηλο, τον βρήκε και του παραπονέθηκε. Ο Ελισαίος έδωσε το ραβδί του στο δούλο του Γιεζί με εντολή να πάει χωρίς να χαιρετήσει κανένα στο δρόμο και να το βάλει στο πρόσωπο του νεκρού. Το μαγικό δεν έπιασε. Ο Ελισαίος τότε προσευχήθηκε μόνος του και 7 φορές  ξάπλωσε πάνω στο παιδί,  στόμα με στόμα,  μάτια με μάτια  και χέρια με χέρια, ώσπου το παιδί ζεστάθηκε και αναστήθηκε! (Δ΄Βασιλ., δ΄8-37)... Ο λεπρός Ναιμάν, αρχιστράτηγος της Συρίας, με συμβουλή μιας Εβραίας δούλας πήγε στον Ελισαίο. Αυτός  του είπε να λουστεί 7 φορές στον Ιορδάνη κι έτσι θεραπεύτηκε. Ο Ελισαίος δεν ήθελε δώρα, αλλά ο Γιεζί ζήτησε και πήρε κρυφά. Ο Ελισαίος που το κατάλαβε, τον καταράστηκε να κολλήσει λέπρα αυτός και οι απόγονοί του (Δ΄Βασιλ., ε΄1-27). Κάποτε στον Ιορδάνη, ενώ οι προφήτες έκοβαν ξύλα για να φτιάξουν σπίτια, το σίδερο από το τσεκούρι κάποιου έπεσε στο νερό. Εκείνος φώναξε τον Ελισαίο που ξεφλούδισε ένα ξύλο, το έριξε στο νερό και σαν μαγνήτης ανέβασε το σίδερο στην επιφάνεια (Δ΄ Βασιλ στ΄1-7)! ... Ο βασιλιάς της Συρίας έστειλε στρατιώτες να συλλάβουν τον Ελισσαίο, γιατί ειδοποιούσε το βασιλιά του Ισραήλ για τις  ενέδρες που του έστηνε. Ο Ελισσαίος φανέρωσε στον τρομαγμένο υπηρέτη του ότι το βουνό ήταν γεμάτο άρματα πύρινα που τους προστάτευαν.  Οι στρατιώτες τον ρώτησαν: -Γέρο, ξέρεις πού θα βρούμε τον Ελισαίο; -Ελάτε να σας δείξω, τους είπε και τους παρέδωσε στα χέρια των Ισραηλιτών, δεν άφησε όμως να τους σκοτώσουν, για να μη χάσει την εύνοια του βασιλιά της Συρίας (σε άλλες περιπτώσεις π.χ. των 42 παιδιών που έφαγε η αρκούδα, δεν έδειξε ανάλογη ευαισθησία) ... Ο Άδερ, βασιλιάς της Συρίας πολιόρκησε τη Σαμάρεια κι έγινε τέτοιος λιμός, που μια γαϊδουροκεφαλή πουλιόταν 50 ασημένιους σίκλους. Μια γυναίκα αποκάλυψε ότι με τη γειτόνισσα συμφώνησαν να φάνε τα παιδιά τους κι αφού έφαγαν το δικό της, η άλλη έκρυψε το παιδί της. Ο βασιλιάς του Ισραήλ θεώρησε τον Ελισαίο υπεύθυνο για το λιμό κι αυτός είπε: -Ο θεός με ειδοποίησε ότι αύριο στις πύλες του τείχους της Σαμάρειας ένα μέτρο σιμιγδάλι ή 2 μέτρα κριθάρι θα κοστίζουν ένα σίκλο. Ο αυλικός «που πάνω του ο βασιλιάς στήριζε το χέρι του» ειρωνεύτηκε: -Αδύνατον να βρέξει ο θεός τροφές. Ο Ελισαίος απάντησε:- Θα δεις, αλλά δε θα φας τίποτε για την απιστία σου. Το βράδυ, τέσσερις λεπροί μπήκαν στο στρατόπεδο των Σύρων για να βρουν φαγητό. Ένας κρότος τρόμαξε τους στρατιώτες και τράπηκαν σε φυγή! Οι λεπροί λεηλάτησαν το στρατόπεδο και ειδοποίησαν τους πολίτες, που έτρεξαν για λαφυραγωγία. Ο άρχοντας που ειρωνεύτηκε τον Ελισαίο ποδοπατήθηκε και σκοτώθηκε στην πύλη (Δ΄Βασιλ. στ΄24- ζ΄ 1-20)...   Κάποτε ο Ελισσαίος ειδοποίησε τη γυναίκα που της είχε αναστήσει το παιδί ότι θα πέσει λιμός στην περιοχή της για 7 χρόνια κι αυτή πήγε στη χώρα των Φιλισταίων, για να μη στερηθεί τροφή όσο θα διαρκεί ο λιμός. Οι μισητοί στους Εβραίους ειδωλολάτρες ήταν πρόθυμοι να τους συνδράμουν σε καιρό λιμού. Όταν  η γυναίκα επέστρεψε, βρήκε καταπατημένο το σπίτι και τους αγρούς της. Πήγε να παραπονεθεί στο βασιλιά κι εκείνος με τη μεσολάβηση του υπηρέτη του προφήτη φρόντισε να της επιστραφούν  όσα της ανήκαν (Δ΄ Βασιλ η΄1-6) [οι μάγοι και οι προφήτες είχαν πάντα επιρροή στο παλάτι]...  Όταν αρρώστησε ο βασιλιάς της Συρίας Άδερ, ο Ελισαίος πήγε αυτόκλητος στη Δαμασκό, όπου συνάντησε τον αξιωματούχο Αζαήλ και του είπε ότι  ο βασιλιάς δεν θα πεθάνει από την αρρώστια, αλλά με άλλο τρόπο και «τον κοίταξε επίμονα». Του είπε ακόμη ότι θα γίνει βασιλιάς και θα σκοτώσει Ισραηλίτες! (Θα τον χρησιμοποιούσε για να εκδικηθεί τους αντιπάλους του.) Την επομένη ο Αζαήλ έπνιξε τον Άδερ  πιέζοντας  ένα βρεμένο πανί στο πρόσωπό του κι έγινε αυτός βασιλιάς (Δ΄ Βασιλ.,η΄7-15). Μετά τη δολοφονία, ο Ελισαίος έχρισε βασιλιά του Ισραήλ τον στρατηγό Ιού με την εντολή να διαπράξει μια σειρά από φόνους. Πειθήνιο όργανο ο Ιού, σκότωσε το βασιλιά Ιωράμ, που είχε πληγωθεί πολεμώντας γενναία τους Σύρους, κι έριξε το πτώμα του σε έναν αγρό. Σκότωσε και το βασιλιά των Ιουδαίων Οχοζία που είχε την ατυχία να επισκεφθεί τον Ιωράμ. Διέταξε δυο ευνούχους να ρίξουν από το παράθυρο του παλατιού τη βασιλομήτορα Ιεζάβελ. Τα άλογά του την ποδοπάτησαν και σκυλιά την κατασπάραξαν (Δ΄Βασιλ θ΄ 1-37). Διέταξε να αποκεφαλίσουν 70 απογόνους του Αχαάβ στη Σαμάρεια και να βάλουν  καλάθια με τα κεφάλια τους στην πύλη. [Στο Γ΄ Βασιλ.,ιθ΄15, αυτή τη δουλειά ο Γιαχβέ την ανέθεσε στον Ηλία.] Μετά σκότωσε 42 αδέλφια του Οχοζία [σε άλλο κεφάλαιο απαγορεύεται η εξόντωση των απογόνων για αμαρτίες προγόνων. Π.χ. ο  βασιλιάς Αμεσίας σκότωσε τους δολοφόνους του πατέρα του, όχι όμως τα παιδιά τους, σύμφωνα με το νόμο, καθένας να θανατώνεται για τις δικές του αμαρτίες. (Δ΄Βασιλ.,ιδ΄6)]. Σκότωσε και πολλούς πιστούς του Βάαλ, αφού τους συγκέντρωσε με δόλο. Ο Γιαχβέ, ικανοποιημένος, του έταξε   να ανεβούν στο θρόνο 4 απόγονοί του (Δ΄Βασιλ ι΄1-30). Ένας ήταν ο Ιωάχαζ, που λάτρευε σε άλσος της Σαμάρειας την Αστάρτη! [Οι Εβραίοι λάτρευαν το Βάαλ, την Αστάρτη, μοσχάρια, άστρα και άλλους θεούς (Δ΄Βασιλ.,ιε΄4-5). Είχαν ιερά άλση και εξάγνιζαν τα παιδιά τους με φωτιά. Ο  Άχαζ  έστειλε στον αρχιερέα Ουρία σχέδιο του ειδωλολατρικού θυσιαστηρίου της Δαμασκού, για να φτιάξει όμοιο στην Ιερουσαλήμ (Δ΄Βασιλ.,ιστ΄1-20). Αργότερα ο βασιλιάς των Ασσυρίων Σαλαμανασάρ εγκατέστησε στη Σαμάρεια εποίκους Βαβυλώνιους. Ο Γιαχβέ έστειλε λιοντάρια να τους φάνε και για να σωθούν μυήθηκαν στον ιουδαϊσμό ανακατεύοντάς τον με τις δικές τους  θεότητες: Σωκχώθ Βαινίθ,  Νηριγέλ, Ασιμάθ, Εβλαζέρ, Θαρθάκ, Αδραμελέχ και Ανημελέχ (Δ΄ Βασιλ. ιζ΄ 3-33). Χωνευτήρι θρησκειών η Μέση Ανατολή!]... Ο Ελισαίος γνώριζε διάφορα είδη μαντικής. Με το ρίξιμο βελών μάντεψε το μέλλον του βασιλιά Ιωάς. Τον διέταξε να ρίξει ένα βέλος από το ανατολικό παράθυρο. Από την πορεία του βέλους μάντεψε ότι  ο Ιωάς θα νικήσει τους Σύριους. Μετά του είπε να ρίξει βέλη στη γη. Έριξε 3 φορές και μάντεψε ότι 3 φορές θα νικήσει (Δ΄ Βασιλ., ιγ΄14-19).... Ένα έτος μετά το θάνατο του Ελισαίου, οι συγγενείς ενός νεκρού πήγαιναν να τον θάψουν. Ξαφνικά επιτέθηκαν Μωαβίτες. Οι Ισραηλίτες τρόμαξαν, έριξαν τον νεκρό στον τάφο του Ελισαίου κι έφυγαν, αλλά όταν ο νεκρός άγγιξε τα οστά του προφήτη, αναστήθηκε κι έτρεχε κι αυτός μαζί τους (Δ΄Βασιλ., ιγ΄20-21). Με τέτοιους παράδοξους θρύλους οι συγγραφείς της Βίβλου τίμησαν τον Ελισσαίο.

***