Κυριακή 4 Φεβρουαρίου 2024

 ΑΚΛΙΣΙΑ

Ο ελληνικός λόγος τείνει να εκβαρβαρίζεται. Στο τέλος θα καταντήσουμε σαν τους αρχαίους Ποσειδωνιάτες, που λησμόνησαν τη μητρική τους γλώσσα (δες το ομώνυμο ποίημα του Κ. Καβάφη) ή σαν τους κατοίκους των Σόλων, που "σολοίκιζαν" (έκαναν γλωσσικά λάθη). Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγω διαβάζοντας το περιεχόμενο διαφόρων ιστοσελίδων και μάλιστα εκείνων που διατείνονται ότι υπεραμύνονται του ελληνισμού. Άτομα που καυχώνται για την ελληνικότητά τους αγνοούν τους κανόνες σύνταξης και γραμματικής της ελληνικής γλώσσας με αποτέλεσμα να κακοποιούν τον ελληνικό γραπτό λόγο και, επειδή το διαδίκτυο προωθεί τόσο το κακό (στη συγκεκριμένη περίπτωση το λάθος)  όσο και το καλό (δηλ. το σωστό), αυτά τα άτομα γίνονται αιτία διάδοσης και εμπέδωσης του λάθους. Διαδεδομένο γλωσσικό λάθος είναι η ακλισιά (έτσι αποκαλεί τη χρήση κλιτών λέξεων ως ακλίτων ο εκλεκτός συγγραφέας κ. Νίκος Σαραντάκος στο ανεκτίμητης φιλολογικής αξίας μπλογκ του που ασχολείται με γλωσσικά θέματα και ονομάζεται:  "Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία"). Πρόσφατο παράδειγμα τέτοιας ακλισιάς είναι ο τίτλος άρθρου της ιστοσελίδας"Τρικλοποδιά" (4/2/2024): "ΥΠΟΘΕΣΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΟΛΥΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΥ: Η ΔΙΑΦΥΛΑΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝ ΠΟΛΙΤΗ....". Εδώ το ελληνικότατο επίθετο "Έλλην" αντί να κλιθεί κανονικά (του Έλληνος -κατά το αρχαιοπρεπέστερο- ή του Έλληνα) παραμένει άκλιτο, σαν να πρόκειται για ξένη λέξη και όχι ελληνική. Το ίδιο λάθος κάνουν πολλοί νέοι δημοσιογράφοι που επιμένουν να διατηρούν άκλιτα σε όλες τις πτώσεις τα ονόματα που λήγουν σε -ων και -ις: π.χ. λένε: του Σόλων, τον Σόλων, αντί του Σόλωνα, τον Σόλωνα, του λέων, τον λέων. αντί του λέοντα, τον λέοντα, της Αμαρυλλίς, την Αμαρυλλίς, αντί της Αμαρυλλίδας (ή Αμαρυλλίδος), την Αμαρυλλίδα κ.ο.κ. Ακόμη και μορφωμένα άτομα, όπως ο ιατροδικαστής Γρηγόρης  Λέων, γνωστός από την υπόθεση Πισπιρίγκου, κάνουν αυτό το λάθος με το επώνυμό τους, θεωρώντας το άκλιτο. Στην τελευταία αυτή περίπτωση που αναφέρω θα μπορούσε να είναι άκλιτο, αν το χρησιμοποιούσαν ως αντιδάνειο από ξένη γλώσσα, π.χ. Λεόν ή Λεό, ποτέ όμως όταν είναι ο ελληνικός "λέων".